Ter ere van de Week van het Water, willen we graag aandacht vragen voor een serieuze zaak: het overstromingsrisico in het noorden van ons land. Dit risico is aanwezig, maar de vraag is hoe groot en vooral waar. Onze dierbare collega’s van The Greenland, waar we veel mee samenwerken, maakten zich zorgen of we het wel droog hielden hier in het noorden. Daarom stuurden ze ons het verzoek om het gevaar in kaart te brengen: Datagedreven werken voor inzicht en overzicht.
Vanuit Geon gingen we aan de slag met de overstromingskaarten en maakten daarvoor gebruik van data uit het Landelijk Informatiesysteem Water en Overstromingen (LIWO) (zie bronnen in de comments). Maar om de ethische sensoren van onze collega’s van The Greenland te prikkelen hebben we met deze data de uitersten opgezocht. Enkele weken later stuurden we hen de onderstaande kaarten, met daarbij de volgende tekst:
“Dank voor jullie medeleven. We hebben bij het maken van onderstaande kaarten de lessen uit jullie (geo)data-ethiek werkplaats toegepast en zijn nu heel erg benieuwd om te horen waar jullie denken dat het gevaar ligt. Groeten, Geon.”
Klik op de afbeelding voor de volledige versie.
De data-ethici en puzzelaars onder ons gingen gelijk aan: het werd een spelletje ‘zoek de verschillen’ en ‘wie (welke waarden) is het?’:
- De titels zijn heel suggestief! De één heeft het over “natte voeten” en de ander over “extreme wateroverlast”.
- De legenda’s komen niet overeen. Eén kaart heeft hele duidelijke marges aan kansen (waaronder ook een extreem kleine kans), terwijl de andere kaart minder specifiek aangeeft of de kans klein, middelgroot of groot is.
- Er is bij beide kaarten gekeken naar inwoners. Zo lijkt er in de ‘positieve’ kaart nauwelijks een overstroming te zijn, terwijl sommige belangrijke industriegebieden wel overstromen (zoals de Eemshaven, waar o.a. de kolencentrales voor de energievoorziening van een groot deel van Noord-Nederland staan). Als die overstromen zijn de effecten wel groter dan de kaart suggereert.
Zo zie je dat ook met de visualisatie van ogenschijnlijke objectieve data ethische dilemma’s om de hoek komen kijken. Ben je ook benieuwd hoe (Geo)data-ethiek een rol in jouw werk speelt? Bezoek dan de website van The Greenland en neem deel aan hun (geo)data-ethiek werkplaats.
Wil jij ook leren hoe je een krachtige boodschap kunt overbrengen met locatiedata? Op 15 en 22 mei geeft Geon een basiscursus QGIS, waarin je zelf kaarten leert maken. Schrijf je hier in.
Ben je daarnaast ook benieuwd naar de (geo)data-ethiek werkplaats van The Green Land? Kijk hier voor meer informatie.
Algemeen